Aslında 'Balkan Futbolu' serisinde bu yazıyı yazmak için biraz geç kalmış olabilirim. Bahsettiğim konu 'Atina Derbisi'. Bugün bunu yazmanın doğru olacağını düşündüm çünkü Panathinaikos-Olympiakos rekabeti dün oynanan ve Olympiakos'un 2-0 üstünlüğü ile sona eren maçtan sonra sıcaklığını koruyor. Lafı çok fazla da uzatmadan rekabetten ve bu rekabetin kaynağından biraz bahsetmek istedim.
***
Aslında bu rekabetin ne kadar büyük bir çekişme olduğunu 29 Kasım 2009 'da oynanan olan maç öncesinde yaşanan bir olay çok net bir biçimde açıklıyor. Normalde maçın başlama saati 19:00... Fakat maç Panathinaikos otobüsünün stada 1.5 km kala Olympiakos taraftarları tarafından saldırıya uğraması nedeni ile ancak 1.5 saat sonra başlayabildi. Dün rekabetin bir ayağı da basketbol arenasındaydı ve o karşılaşmanın da saati 22:00'dı.
***
Peki rekabetin kaynağı sadece iki 'Atina' takımı olmaları mı? Panathinaikos ve Olympiakos kulüpleri arasındaki "ezeli" rekabet, 90 yıldır her geçen gün artarak devam ediyor. Atina'da bu iki takım arasında oynanan maçlarda ortalık karışıyor, sporun ana unsurları olan dostluk ve centilmenliğin yerini şiddet ve küfür alıyor, kan gövdeyi götürüyor. Yaşanan olayları, akdeniz insanının sıcakkanlılığıyla, çabuk öfkelenmesiyle bile açıklamak mümkün olmuyor aslına bakarsanız... Ana neden tahmin edebileceğiniz gibi sosyal farklılık.
***
Panathinaikos 1908 yılında bir tıp öğrencisi tarafından kurulmuş. Olympiakos ise 1925 yılında Atina'nın 15 kilometre uzağında bulunan liman bölgesi Pire'de kurulmuş. İşte 'sosyal farklılık' kavramı da tam buradan çıkıyor. Olympiakos'lulara göre Panathinaikos'lular tam bir züppe, Panathinaikos'lulara göre ise ezeli rakipleri hayat kadınları ile yatıp kalkan fakir denizciler...
***
İki takım arasında oynanan her maç olaylı oluyor fakat ilk olayların yaşandığı tarih 1949... Bu maçta Olympiakos'lu taraftarlar, oyuncularının kasıtlı bir şekilde sakatlanmasına rağmen hakemin oyunu devam ettirdiğini savunarak, hakemin kararlarına tepki gösterdiler. Doksan dakika tamamlandığında, iki takımın taraftarları ve futbolcuları birbirine girdi ve iki oyuncu hastaneye kaldırıldı. İki kulüp taraftarlarına göre iki takımın 'ezeli' bir rakip olduğu an bu karşılaşma...
***
Bir de 1962 yılında oynanan bir kupa finali var ki, sanıyorum iki kulüp arasında oynanan maçlarda en dikkat çekici olanı. Ya da şöyle diyeyim; Bu rekabeti en iyi anlatan bir maç 1962 yılındaki kupa finali. O maçta ilk beş dakika içerisinde iki Olympiakoslu oyuncu kırmızı kart görerek oyun dışı kaldı. Taraftarların bu kararı protesto etmek için hakeme yabancı maddeler atmaları yüzünden, maç iki kez durduruldu. İlk yarı ancak 66 dakikada tamamlanabildi. Verilen 35 dakikalık aradan sonra, taraftarlar ve futbolcular yatışınca maça devam edildi. Yaşanan bu duraklama nedeniyle, maç 45 dakika uzadı. Stadyumdaki ışıklandırma sistemi çalışmadığından, havanın kararmasıyla birlikte maç tatil edildi. Bu sırada her iki takımın futbolcuları ve taraftarları kıyasıya bir kavgaya tutuştular. Yaşanan olaylar yüzünden, 1962 yılında Yunanistan kupası iptal edildi ve o yıl herhangi bir takıma kupa verilmedi.
***
Herkesin tahmin edebileceği ve iki kulüp arasında gerçekleşen 'olaylı' bir tarnsferde var halihazırda. Yunanistan'ın gelmiş geçmiş en büyük kalecilerinden biri olan Antonios Nikopolidis, 15 sezon boyunca Panathinaikos forması giydikten sonra, aralık 2003'te yapılan transfer görüşmelerinde sözleşmesini uzatmak için yıllık 600 bin avro istedi. Yönetim bu isteğe olumsuz cevap vererek, futbolcunun geri adım atması için kadro dışı bırakılmasına karar verdi. Bu tavır üzerine sözleşmesini uzatmayan Nikopolidis, 2004 yazında Olympiakos'un teklifini kabul etti. Nikopolidis bir profosyonel olsa da Pao taraftarları Nikopolidis'in Olympiakos forması ile Apostolos Nikolaidis çimlerine ayak basar basmaz küfürlü 'şaheserlerini' Niko'ya ithaf etmeyi unutmamışlardı.
***
Panathinaikos tarihinin en önemli olayı 1971 yılında, Wembley'de Ajax'a karşı oynanan Şampiyon Kulüpler kupası finalidir... Maçı Pana 2-0 kaybetse de bu olay büyük bir başarı hikayesidir ve 'Wembley'e giden yol' olarak Panathinaikoslular tarafından anlatılıp durululur. Buna karşı Olympiakoslularda en çok lig şampiyonu olduklarından bahsedip kavgayı devam ettirirler. Aslında bu yönü ile Galatasaray - Fenerbahçe rekabetine de benzer...
***
Dünya'da oynanan tüm derbiler içinde bana göre 'en olaylı' olanlarından biri olan bu rekabet Balkan Futbolunu 'Balkan Futbolu'yapan bir hadise...